Tự tử vì khổ đau - Nguyên nhân và cách hóa giải của Đức Phật Thích Ca

Hằng ngày, Chúng ta xem tin tức trên mạng thấy rất nhiều vụ tử tử vì tình cảm, vì nợ nần, vì tiền bạc, vì vợ chồng, gia đình cãi nhau, bất hòa, mâu thuẫn, đau khổ. Chúng ta rất đau lòng trước các tình cảnh này, Chúng ta xót thương cho các nạn nhân, chỉ vì sự bồng bột trong phút chốt mà làm hại mình, gây đau khổ cho gia đình và xã hội. Sự thiếu hiểu biết, thiếu kỹ năng sống, sự vô minh của bản thân, sự bám chấp tham ái, không có sự khuyên can kịp thời của người thân, không có ai để lắng nghe họ tâm sự, đã dẫn họ vào con đường khổ. Nếu có sự hiểu biết về giáo lý của Đức Phật Thích Ca và Đức Trưởng Lão Thích Thông Lạc, thân cận các bậc thiện hữu tri thức thì các nạn nhân đã tránh khỏi kiếp nạn này.

Thanh niên tự tử vì tình phụ, rất may được cứu sống kịp thời

Nhiều gen Z bị áp lực bởi cuộc sống nhưng thiếu kỹ năng sống

Vì chuyện tiền bạc, mà vợ chồng mâu thuẫn 

Người thanh niên tự vẫn do nợ nần tiền bạc.

Để tránh những vụ việc tương tự xảy ra, Chúng ta hãy học tập giáo lý tứ diệu đế, bát chánh đạo của Đức Phật Thích Ca và chánh pháp của Trưởng Lão Thích Thông Lạc để diệt khổ mỗi khi bản thân gặp phải. Đó cũng chính là cách chúng ta tăng trưởng trí tuệ, xóa bỏ vô minh của bản thân, sống trong thiện pháp, sống trong an vui và hạnh phúc.

Từ xa xưa cho đến ngày nay, chỉ có duy nhất một mình Đức Phật Thích Ca là Người chỉ ra khổ đau, tìm ra nguyên nhân của khổ, chỉ cách diệt khổ bằng cách nào, con đường chân chính thực tế để diệt khổ, bằng những phân tích lập luận sắc bén, mà không có ai làm được, Đức Phật Thích Ca hướng dẫn bằng pháp thực hành thực tế bát chánh đạo, không phải bằng lý thuyết suông, cầu cúng, tụng niệm, van xin thần linh. Mỗi người nếu chịu tự lực bản thân thực hành, trải nghiệm đều sẽ diệt được khổ, giúp có được trí tuệ giác ngộ, giải thoát.  

Dưới góc nhìn của đạo Phật, những áp lực cuộc sống, từ tiền bạc, nợ nần, gia đình hay tình cảm, đều là biểu hiện của khổ đau (Dukkha). Việc nghĩ quẩn tự tử là hành động cực đoan, xuất phát từ việc con người không thể chịu đựng được khổ đau hiện tại và tìm kiếm một lối thoát tuyệt đối, dù là tiêu cực. 

Hôm nay lớp học trí tuệ giải thoát - sống an lành sẽ phân tích nguyên nhân và cách hóa giải khổ đau này theo giáo lý Tứ Diệu Đế và Bát Chánh Đạo, với sự kết hợp từ tư tưởng của Đức Phật Thích Ca và Trưởng lão Thích Thông Lạc.

- Tự tử chính là ác pháp, nó làm thân ta đau khổ, Bạn nghĩ là Bạn sẽ giải thoát được nhưng nghiệp bất thiện này đã gieo mầm, từ trường bất thiện này sẽ tương sinh với từ trường ác nghiệp (tham sân si), bạn sẽ đầu thai, tái sinh lại nhưng sẽ rơi vào các nẻo khổ như làm con vật hoặc làm kiếp người với thân thể còn đau khổ hơn, đó chính là nhân quả của việc gieo ác nghiệp, mà Trí Tuệ tam minh của Đức Phật đã chứng được (Thấy rõ kiếp trước, kiếp sau, thấy rõ vạn vật trong vũ trụ.....). 

Phân Tích Nguyên Nhân Theo Tứ Diệu Đế

Tứ Diệu Đế là bốn sự thật cao cả mà Đức Phật đã giác ngộ, giúp con người hiểu rõ về khổ và con đường diệt khổ.

• Khổ Đế (Sự thật về Khổ đau): Khổ đau ở đây không chỉ là những nỗi đau thể xác mà còn là những khổ đau tinh thần. Những người đang nghĩ đến việc tự tử đang trải nghiệm những khổ đau này một cách dữ dội. Họ cảm thấy bị mắc kẹt, bế tắc trong cuộc sống, không nhìn thấy lối thoát. Tiền bạc, nợ nần, buồn chuyện gia đình hay tình cảm chỉ là những hình thức biểu hiện cụ thể của khổ đau.

• Tập Đế (Sự thật về Nguyên nhân của Khổ đau): Nguyên nhân sâu xa của khổ đau không phải là tiền bạc hay tình cảm, mà là tham ái (Tanha). Tham ái là sự khao khát, mong cầu, chấp trước vào những thứ không thể bền vững.

  • Tham ái về tiền bạc, vật chất: Mong muốn có nhiều tiền, sợ hãi khi mất tiền hoặc nợ nần. Khi không đạt được hoặc mất đi, khổ đau sẽ xuất hiện.

  • Tham ái về tình cảm: Chấp trước vào tình yêu, mong muốn sự gắn bó vĩnh cửu. Khi tình yêu tan vỡ, sự chấp trước đó biến thành nỗi đau khổ tột cùng.

  • Tham ái về sự tồn tại: Khao khát một cuộc sống tốt đẹp, một bản ngã "hoàn hảo". Khi cuộc sống không như ý, họ cảm thấy thất vọng và muốn chấm dứt sự tồn tại đó.

• Diệt Đế (Sự thật về Sự diệt khổ): Sự diệt khổ không phải là tự tử. Ngược lại, tự tử chỉ là chấm dứt một kiếp sống, nhưng không diệt được gốc rễ của khổ đau (tham ái, chấp trước). Diệt khổ thật sự là khi con người buông bỏ tham ái, chấp trước.

• Đạo Đế (Sự thật về Con đường Diệt khổ): Đây là con đường dẫn đến sự chấm dứt khổ đau, chính là Bát Chánh Đạo.

Cách Cảm Hóa Và Hóa Giải Theo Bát Chánh Đạo

Bát Chánh Đạo (con đường tám nhánh chân chính) là phương pháp thực tiễn để diệt khổ. Đối với người đang có ý định tự tử, đây là những bước có thể giúp họ chuyển hóa tâm thức:

1. Chánh Kiến (Hiểu biết đúng đắn):

   • Giúp họ nhận ra: Nguyên nhân khổ đau không phải là những sự việc bên ngoài (tiền, tình cảm), mà là cách tâm họ phản ứng và chấp trước vào chúng.

   • Nói với họ: Cuộc sống vô thường, mọi thứ đều thay đổi. Nợ nần, thất tình, khó khăn hôm nay sẽ không tồn tại mãi mãi. Cái chết không phải là lối thoát, mà là sự chạy trốn khỏi thực tại.

   • Lý giải: Nỗi khổ hôm nay là do vô minh, chưa hiểu được sự thật của cuộc đời. Khi hiểu đúng, nỗi khổ sẽ giảm.

2. Chánh Tư Duy (Suy nghĩ đúng đắn):

   • Giúp họ chuyển hướng suy nghĩ: Thay vì nghĩ đến cái chết, hãy giúp họ nghĩ về những giải pháp tích cực.

   • Khuyến khích: Thay vì trách móc bản thân, hãy chuyển sang tâm từ bi với chính mình. Suy nghĩ về lòng từ bi với người thân yêu (cha mẹ, con cái) cũng có thể là động lực mạnh mẽ.

   • Trưởng lão Thích Thông Lạc dạy: “Tâm buông xả là tâm giải thoát”. Hãy dạy họ thực hành buông bỏ từng chút một, buông bỏ sự chấp trước vào một cuộc sống hoàn hảo, vào một mối tình đã tan vỡ.

3. Chánh Ngữ (Lời nói đúng đắn):

   • Tránh chỉ trích: Người đối diện cần nói chuyện với họ bằng sự từ bi, lắng nghe, không phán xét, chỉ trích.

   • Gieo hy vọng: Dùng lời lẽ nhẹ nhàng, tích cực để gieo vào tâm họ hạt giống bồ đề của hy vọng và sự sống.

   • Hướng dẫn: Giúp họ bày tỏ nỗi lòng, cho phép họ được nói ra những đau khổ mà không sợ bị đánh giá.

4. Chánh Nghiệp (Hành động đúng đắn):

   • Tạo môi trường an toàn: Đưa họ ra khỏi môi trường tiêu cực.

   • Khuyến khích hoạt động tích cực: Tham gia các hoạt động giúp ích cho người khác, như tình nguyện. Khi giúp đỡ người khác, họ sẽ thấy cuộc sống của mình vẫn còn giá trị.

5. Chánh Mạng (Nghề nghiệp đúng đắn):

   • Giúp họ tìm lại ý nghĩa cuộc sống: Nếu khó khăn về tiền bạc, giúp họ tìm kiếm một công việc phù hợp, một hướng đi mới. Công việc đó không chỉ để kiếm tiền mà còn mang lại niềm vui, sự đóng góp.

6. Chánh Tinh Tấn (Nỗ lực đúng đắn):

   • Khuyến khích kiên trì: Hóa giải khổ đau là một quá trình, không phải ngày một ngày hai. Khuyến khích họ nỗ lực từng chút một để thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành động.

   • Trưởng lão Thích Thông Lạc: Nhấn mạnh sự tinh tấn trong tu tập, trong việc giữ giới (ngũ giới - Không sát sinh (kể cả bản thân), không tà dâm, không nói lời ác ngữ, không dùng chất kích thích, không trộm cắp) và chánh niệm, đó là sức mạnh để vượt qua khổ đau.

7. Chánh Niệm (Sự tỉnh thức đúng đắn):

   • Thực hành chánh niệm: Dạy họ cách hít thở, chú tâm vào hơi thở để làm dịu tâm trí. Chánh niệm giúp họ nhận ra rằng cảm xúc chỉ là nhất thời, chúng đến rồi đi.

   • Trưởng lão Thích Thông Lạc dạy: Phương pháp Tứ Niệm Xứ là cách để đối diện với khổ đau một cách trực tiếp, không chạy trốn. Nhận diện nỗi đau, chấp nhận nó, và quan sát nó tan biến.

8. Chánh Định (Sự tập trung đúng đắn):

   • Thiền định: Dẫn họ vào những phương pháp thiền định đơn giản để làm dịu tâm trí, giảm bớt sự hỗn loạn trong suy nghĩ.

   • Trưởng lão Thích Thông Lạc dạy: thực hành thiền định xả tâm tham sân si mọi lúc mọi nơi (đi đứng nằm ngồi, nghỉ ngơi, làm việc.....), với pháp như lý tác ý, khi tâm khởi lên 1 niệm tham, tiến hành dùng pháp như lý tác ý: tham làm ta đau khổ, tham là ác pháp, tham hãy ra khỏi tâm ta,  “Quán ly tham, tôi sẽ thở vô, quán ly tham tôi sẽ thở ra”. Khi tâm khởi lên 1 niệm sân, tiến hành dùng pháp như lý tác ý: sân làm ta đau khổ, sân là ác pháp, sân hãy ra khỏi tâm ta,  “Quán ly sân tôi sẽ thở vô, quán ly sân tôi sẽ thở ra”. Khi tâm khởi lên 1 niệm si mê, tiến hành dùng pháp như lý tác ý: si mê làm ta đau khổ, si mê là ác pháp, si mê hãy ra khỏi tâm ta,  “Quán ly si tôi sẽ thở vô, quán ly si tôi sẽ thở ra”.

   • “Tâm như cục đất phải lìa hết tham, sân, si”. Tham sân si là ác pháp, là đau khổ.

   • Khi tâm xả được tham sân si, tiến hành nhắc: "tâm bất động, thanh thản an lạc và vô sự" và cảm nhận tâm ý của Bạn.

   • Phần này Quí vị và các Bạn đọc thêm nội dung: Diệt tham sân si bằng pháp như lý tác ý, định vô lậu, tứ chánh cần, định niệm hơi thở...... của Trưởng Lão Thích Thông Lạc để chi tiết hơn.

   • 
     
     

   • Kết quả: Khi tâm định tĩnh, họ sẽ có đủ sáng suốt để nhìn nhận vấn đề một cách khách quan hơn, tìm ra giải pháp thay vì chạy trốn.

Để tóm lại, dưới góc nhìn của đạo Phật và các lời dạy của Trưởng lão Thích Thông Lạc, việc hóa giải người có ý định tự tử không phải là nói suông, mà là một quá trình giúp họ nhìn nhận lại gốc rễ của khổ đau (tham ái) và thực hành con đường diệt khổ (Bát Chánh Đạo) một cách cụ thể, từng bước. Điều cốt lõi là phải giúp họ chuyển từ trạng thái chấp trước, bế tắc sang trạng thái buông xả, từ bi, và tìm lại ý nghĩa của sự sống qua những hành động và suy nghĩ tích cực.